Nosta Sëlva : dal nridlamënt sun Plan de Frea a luech de turism renumà tla Elpes
Page 102 of 660
Author:
Mussner, Rudolf ; Cunsëi de furmazion <Sëlva> / dat ora dal Cunsëi de furmazion de Sëlva. Tesć y coordinazion generela: Rudolf Mussner ...
Place:
Wolkenstein
Publisher:
Cunsëi de furmazion de Sëlva
Physical description:
651 S. : zahlr. Ill., Kt.. - 1a. ed.
Language:
Ladinisch
Notations:
Literaturverz. S. 646 - 649
Subject heading:
g.Wolkenstein <Grödner Tal> ; z.Geschichte ; f.Bildband<br>g.Wolkenstein <Grödner Tal> ; s.Heimatkunde ; f.Bildband
Location mark:
III 292.573
Intern ID:
539157
Tubia da Linacia (sun I caret I prim a man ciancia) y dessot cun n valgun cumpanies de leur. Nteressant iel mo a savei coche I ti fova uni teut i grüne ai patrons per pudei passe cun la ferata. DI 1915 fovel uni teut ite I grünt per n cer temp y dl 1917 fovel pona uni marciadä ora n priese de 50 heller (10 metri de terac valova tant che n chilo de cern). Te Selva fovel uni teut belau 9 ha (za. 90.000 metri) de grünt, la gran pert ai paures y al grof von Wolkenstein. Deguni ne n'ova udü
i scioldi dla teuta, ajache I fova uni paiä ora cun tituli de debit dl stat dl'Austria (na sort de Buoni dl Tesoro) che do la viera ne valova plu nia pervia dla svalu- tazion. Plu luesc fova unii taiei a mez ora y i ciamps laurei deventova ronesc massa erc. Chesc dantaldut dal hotel Griji nchin ta La Poza y da La Bula nchin te Plan. La ferata passova seura plu stredes de Selva via: ora I Griji seura la streda plu mpurtanta, pona ja La Poza (tlo fovel na stazion), ta Lambolt, dan ruve sun Col da Rainei
, dedite da Rustlea, la streda da La Sia su, la streda dla dlieja, chela de Dantercepies, de ndut 8 stredes y sarmben de plu troies da ji a pe, y chesc dut zenza stanges da ferme I trafich. Do la fin dla viera (l'Austria ova lasciä de cumbater ai 3 de nuvember; n di dan la Talia) ai 4 de nuvember dl 1918 fova Sudtirol uni teut ite dai talians y ai 2 de setember dl 1919 fovel uni fat la pesc de Saint Germain che ova recunesciü nosc raion ala Talia. La ferata fova passeda dl 1920 de dert ala "Ferrovie
la seines fova feter de stleta cualitä. Bele dl 1938 ulova I guviern la tö ju, ma I cumisser (podestä) da ntleuta inj. Arturo Tanesini ova arjont che la unisse tenida y mpue frabicheda ora. I puenc, n pert mo de len, fova unii cumedei y fac de peton y de sasc. Do la segonda viera, ti ani 1946-48, fovela inö tan inant de la tö ju y te Gherdei na fovel uni metü su n cumite per la rmanteni (leprö I hotelier Ossi Pitscheider dl Oswald) ajache la fova mpo mo I seul mesun che garantiva I cunliament cun la Val
dl Isarch. I plu vedli se lecorda mo che dl 1951, I ann dala gran neif, fovela jita tresora y la fova la seula puscibltä de furne ite y ora dla val. DI 1953 fovel uni metü su na sozietä per la manteni y la meter a ji a lectrisc (soc. anonima Ferrovia Elettrica Val Gardena), ma dut I mpeni ne n'ova juä a nia. L fova i temps dl auto privat, la sozieteies dla curieres (dantaldut la SAD) ova n gran peis pulitich, la ferata jiva massa plan y per la fe nueva, manciova l'ulentä pulitica y donca i scioldi. Nsci